به بهانه سالگرد درگذشت علامه صفایی خوانساری: نامه ای برای کتاب

مرحوم آیه الله علامه حاج سید مصطفی صفایی خوانساری(1371ش)، فقیه بزرگ و عالم رجالی از اندیشمندان و بزرگان خوانسار بود که در تاریخ معاصر شیعه نقش بسزایی ایفا نمود لذا شخصیت علمی و دینی او از جوانب مختلف قابل بررسی است. یکی از ویژگی های منحصر به فرد ایشان توجه به بحث کتاب و و فرهنگ مطالعه است.

  وی عمری را با کتاب و کتابخانه و تألیف سپری نمود. او علاوه برخرید و نگه داری نسخ خطی، بسیاری را نیز خود استنساخ یا مقابله نمود . او بسیار حاضر الذهن و اهل مطالعه بود و به کتاب علاقه زیادی داشت. به طوری که بعضی او را «کتابخانه سیار» می خواندند. اطلاع و شناخت ایشان از مخطوطات و رجال زبانزد خاص و عام بود. وی برای اینکه کتابهای ارزشمند از دستبرد نااهلان و یا خروج از کشور محفوظ بماند تا سرحد امکان آنها را می­خرید و در کتابخانه منزل خود نگاه می­داشت و در موارد لازم نسخه برداری می­کرد و در اختیار مؤلفان و نویسندگان می­گذاشت. کتابخانه او نزدیک به 7000جلد نسخه چاپی و 1500 جلد نسخه خطی داشت که پس از وفات ایشان، برای صیانت این کتب از تطاول بیگانگان ماجرا به رهبری اطلاع داده شد و ایشان دستور دادندکتابها اعم از خطی و چاپی خریداری شود و نسخه های خطی به آستان قدس رضوی و نسخه های چاپی در حوزه علمیه قم نگهداری شود.

علاقه مندی وی به کتاب و نسخه های ارزشمند در این مقوله ،موجب شده بود نامه های فراوانی میان آیت الله و دیگران جهت به امانت گرفتن یا خریدن نسخ خطی مهم تبادل شود. یکی از این نامه ها، خطاب به حجه الاسلام حاج سید مهدی غضنفری فرستاده شده است که علامه صفایی در مورد خرید یا امانت چندین نسخه خطی توصیه هایی به  وی کرده است. 

متن نامه:

به عرض جناب عالی می رسا­ند ان شاء الله تعالی به سلامت و مؤید به تأییدات الهیه بوده باشید.

تلوا مرقوم شریف زیارت، از مفاد آن مطلع، به جناب مستطاب حجه الاسلام ناصر مکارم شیرازی که ریاست مکتب اسلام را دارند و نشریه دارالتبلیغ هم به نظارت ایشان می باشد سفارش بل تأکید نمودم که هردو جهت را برای حضرت عالی بفرستند و معرفی کامل از حضرت عالی نمودم و آدرس محل را به ایشان گفتم لذا در دو روز قبل که مطالبه انجام آن را از ایشان نمودم جواب دادند که هردو جهت برای ایشان ارسال شد. و منشأ دیر جواب (دادن)مکتوب حضرت عالی هم برای انجام آن بوده است که پس از مرتب شدن آن جواب نوشته شود و ملتمس دعا هستم و نتیجه آن را متمنی است مرقوم دارید تا مطلع باشیم.

و ضمناً چنانچه برای حضرت مستطاب عالی مزاحمتی نباشد و محذوری نداشته باشد احقر در تابستان که چند روزی در خوانسار آمدم از جناب مستطاب آقای میرزا احمد حکیم باشی (دام تائیده)شش جلدکتاب  خطی از کتب ایشان جدا نموده که مورد حاجت ایشان نیست که یک جلد دره الغواص حریری ، و یکی موائد السماویه آقا رضی خوانساری، برادر آقا جمال خوانساری محّشی شرح لمعه ، و یکی مفتاح الشفاء آقا کاظم خوانساری، و سه جلد دیگر که خود ایشان می­دانند.

و مسموع شد ایشان کسالت هم دارند مقتضی است عیادتی از ایشان بفرمائید. و ضمناً شش جلد را وعده کرده بودند که تکلیف آن را تعیین نمایند و برای احقر بفرستند ولو به عنوان فروش باشد. لذا حضرت مستطاب عالی آن را تعیین فرمائید و شرح آن را مرقوم دارید متشکر می شوم وچنانچه توسط خود حضرت مستطاب عالی هم ارسال دارند البته انسب و اوفر است. وفعلاً به همین مقدار قناعت و دوام تأییدات آن جناب را از خداوند تعالی مسألت می نمایم.

والسلام علیکم ورحمه الله و برکاته

الاحقر مصطفی الحسینی الخوانساری

                                 

                                                    علامه صفایی خوانساری(تصویر سمت راست)درکنار ایت الله گلپایگانی

                                         

                                                  علامه صفایی خوانساری در کنار امام خمینی

 

                                                    

                                                                                            میرزا احمد حکیم باشی